Odnos Evropske unije i Bosne i Hercegovine treba biti zasnovan na institucionalizaciji političkog pregovaranja i odlučivanja unutar državnih institucija, naglasio je Mirko Pejanović, profesor s Fakulteta političkih nauka u Sarajevu, na predavanju koje je održao danas u Milanu o temi “Budućnost BiH u budućnosti Evrope”.
Govorio je na konferenciji “Budućnost Bosne je budućnost Evrope”, koja se održava u organizaciji kršćanskih sindikata te u saradnji s Katoličkim univerzitetom u Milanu.
Prof. Pejanović je istaknuo da diskusija o reformi ustava u procesu integracije Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju mora biti proširena na cjelovitu stručnu i političku raspravu, uz uključivanje civilnog društva, domaćih i međunarodnih eksperata i uvažavajući mišljenja evropskih institucija (Evropske komisije, Evropskog parlamenta, Venecijanske komisije, Parlamentarne komisije Vijeća Evrope), u kojima se postojeći Ustav Bosne i Hercegovine ocjenjuje antinomičnim i poziva na nužnost ustavne reforme.
Međunarodna zajednica i Evropska unija u BiH imaju izvršna ovlaštenja i instrumente za provođenja Dejtonskog mirovnog sporazuma. U tom smislu, smatra prof. Pejanović, potrebno je podići kapacitet delegacije EU u BiH: politički, kadrovski i institucionalno i pružiti pomoć u izvođenju ustavne reforme s prioritetom implementacije presude Evropskog suda za ljudska prava u Strazburu i uvođenju evropske klauzule u Ustav BiH.
Ugradnjom evropske klauzule u Ustav BiH omogućilo bi se ubrzano donošenje zakona u Parlamentarnoj skupštini koji se odnose na preuzimanje prava Evropske unije u procesu integracije u članstvo evroatlantskih institucija.
U zasnivanju nove strategije Evropske unije prema BiH treba biti obuhvaćeno i uspostavljanje regionalnih ureda delegacije Evropske unije za podsticanje ekonomskog i kulturnog razvoja gradova i općina Bosne i Hercegovine sa težištem na: privredno poduzetništvo, komunalnu i saobraćajnu infrastrukturu, zapošljavanje i obrazovanje omladine, čime bi se omogućila operacionalizacija politike Evropske unije i olakšalo provođenje reformi.
Ovi uredi bi bili uspostavljeni u većim gradskim centrima: Tuzli, Brčkom, Bijeljini, Banjoj Luci, Trebinju, Doboju, Travniku, Zenici, Livnu, Mostaru, Sarajevu, Bihaću.
Prof. Pejanović je mišljenja da bi se na ovaj način općine i gradovi uspješnije uključivali u dobijanje sredstava iz pretpristupnih fondova Evropske unije.
EU bi trebala izdvojiti više sredstava za poticanje privrednog razvoja da bi se građani mogli okrenuti aktivnosti u privređivanju. Izgradnjom novih proizvodnih kapaciteta Bosna i Hercegovina bi se našla u prirodnom položaju da doprinese ekonomskom napretku cijelog regiona, kazao je.
U formuliranju glavnih odrednica nove stragije Ervopske unije prema BiH treba da bude sadržana i javna kampanja radi veće promocije evropskih integracija. Dio takve javne kampanje neminovno obuhvata profesionalizaciju rada medija u smislu unapređivanja izvještavanja o aktivnostima institucija Evropske unije u BiH i ukazivanja na efekte i prednosti budućeg članstva države Bosne i Hercegovine u Evropskoj uniji, kroz primjere drugih država članica.
Bosna i Hercegovina se u evropskom integracijskom procesu nalazi u fazi sticanja uvjeta za status kandidata na putu postizanja članstva.
Usljed još nekonsolidarne parlamentarne demokratije, krhkog mira, enormne nezaposlenosti i nacionalističkih politika jednog broja parlamentarnih stranaka, Bosna i Hercegovina ne može bez geopolitičkog angažmana institucija Evropske unije i međunarodne zajednice ni nastaviti ni ubrzati evropski integracijski proces.
Geopolitička uloga institucija Evropske unije zajedno s međunarodnom zajednicom radi ubrzanja integracije BiH u Evropsku uniju, nakon 17 godina provođenja Dejtonskog mirovnog sporazuma nužno mora promijeniti svoj pristup prema Bosni i Hercegovini u ostvarivanju strategijskog cilja da BiH postane članica Evropske unije, kaže prof. Pejanović.
Po njemu, u promjeni strategije najbitnije je da se institucije EU angažiraju i svojim uticajem doprinose postizanju konsenzusa između stranaka koje čine parlamentarnu većinu u izvođenju reformi i donošenju zakona u parlamentu BiH, zatim da specijalni predstavnik EU u Bosni i Hercegovini osigurava tehničko-političku koordinaciju angažovanja državnih institucija u procesu donošenja reformskih zakona, informira Evropski parlament i Evropsku komisiju o odvijanju procesa integracije BiH u EU, te da predlaže mjere i sankcije Evropskoj komisiji i Evropskom parlamentu prema političkim strankama i njihovim liderima koji vrše opstrukciju rada institucija države BiH, opstrukciju Dejtonskog mirovnog sporazuma i evropskog integracijskog procesa.
Fena/Informer.ba
