O libijskom angažmanu plaćenika sa prostora bivše Jugoslavije a prije svega iz Srbije posljednjih dana sve više se govori.
Američki nedeljnik „Time”, objavio je priču sa nekoliko ratnika i jedni srpskim generalom na Gadafijevom „platnom spisku“.
O Srbima u Gadafijevim snagama govorilo se već početkom sukoba u februaru, a još je nepoznanica ko su ljudi koje su pobunjenici uhapsili u Tripoliju, a za koje navode da su Srbi i da je moguće da pripadaju progadafijevim snajperistima.
General Ninoslav Krstić iz Foruma za bezbjednost i sam je svojevremeno imao iskustva oko ponuda za angažovanje penzionisanih vojnika i policijaca na ratištima širom svijeta.
„Oni uobičajeno idu ili privatni kanalima, znači preko kriminalnih grupa, ili preko zvaničnih agencija za obezbjeđenje koje postoje širom svijeta. I u Srbiji postoje agencije koje su van kontrole, van zakona a fukncionišu i posluju normalno u skladu sa zakonom. Ništa to nije čudno. Ja se sjećam, još 2001 godine čovjek iz francuske agencije koja je obezbjeđivala tu razne međunarodne organizacije pitao me je da li ja znam vojna lica i policajce koja su penzionisana, koji bi mogli da se angažuju negdje na istoku ili negdje drugo, tamo gdje se otvaraju ta ratišta“, prenosi svoje iskustvo nekadašnji general Vojske Jugoslavije Ninoslav Krstić.
Poznato je da su oni koji su ratovali na prostoru bivše Jugoslavije, dobro plaćeni instruktori u svijetu.
Surovost balkanskog rata, učešća u masovnim zločinima i krvava iskustva koja imaju takozvani „psi rata“ kako ih kolokvijalno nazivaju analitičari, plaćaju se velikom količinom novca, kaže profesor na Fakultetu za bezbednost Zoran Dragišić.
„Dakle, angažuju se plaćenici uglavnom kao instruktori ili ljudi koji obavljaju uglavnom specijalne zadatke za koje je potrebna vrhunska opsosobljnost i stručno znanje. Pretopstavljam da ni u Libiji nije bio neki ogroman broj plaćenika o kojima se govorilo. Međutim, plaćeninici se često koriste i u propagandno medijske svrhe. Tako da sve te priče o plaćenicima treba uzeti sa velikom dozom rezerve. Dakle, ovih pet ljudi koji se pominju da su srpski državljani još uvjek niko nije utvrdio da li oni uopšte postoje, zatim da li su ti ljudi bili plaćenici ili stvarno građevinski radnici, kao što su oni tvrdili“, procenjuje Dragišić.
Da je Gadafi imao ogromno povjerenje u srpske plaćenike svjedoči i događaj iz devedesetih kada je tada regularna vojska Libije nevoljno pristajala da se obračuna sa islamističkim militantima.
Gadafi je tada angažovao srpske pilote, koji su učestvovali u borbenim dejstvima, ali i akcijama protiv civila, kao podrška kopnenim snagama.
Danas “srpske legionare“ mahom čine nekadašnje “crvene beretke“, koje su se razmilile po svijetu nakon što se ta jedinica rasformirala 2003. godine, a koje su tokom rata često nalazili na mjestima gdje su srpske snage počinile zločine.
„Pre upućivanja se smišljaju različiti scenariji, znači ako neko bude zarobljen, pod kojom firmom je došao. To nije vezano samo za Srbiju, to je tako za sve plaćenike. Ja konkretno o ovim Srbima o kojima se govori stvarno ne znam da li su plaćenici ili stvarno građevinski radnici. Ono što znam da je dio ljudi poslije evakuacije ostao, svjesno potpuno, računajući da se neće deseiti ovo sa Gadafijem što mu se dešava“, kaže penzionisani general VJ Ninoslav Krstić.
Vojno politički analitičar lista Politika Ljubodrag Stojadinović procjenjuje da se određeni broj „profesionalnih ratnika“ sa prostora bivše Jugoslavije kreće po kriznim područjima dijeleći ratni profit kao „psi rata“.
„Ja mislim da tu postoji jedna grupa od stotinjak ljudi koji su učestvovali u ratovima na prostoru bivše Jugoslavije. Kada su ti ratovi okončani i kada su ovi razumeli da se njihov zanat može dobro prodati na mnogim drugim mjestima, jer ima dosta nestabilnih zemalja, posebno u Africi, mnogi od njih su već bili legitimisani kao instruktori u zemljama centralne Afrike. Moguće da su neki ljudi iz Srbije postali psi rata i da su na taj način obezbjeđivali sebi tu rizičnu egzistenciju. E sad mi ne znamo ko su ti ljudi, možemo samo da pretpostavimo. Nije isključeno da tamo ima Srba koji su se sada našli u situaciji za koju nisu ni pretpostavili“, kaže vojni analitičar Ljubodrag Stojadinović.
Dok se čekaju zatražene informacije od ambasade u Tripoliju, o tome ko su državljani Srbije uhapšeni u Libiji, u Ministarstvo odbrane Srbije tvrde da u Libiji nema pripadnika srpske vojske i policije.
U međuvremenu, Vlada Srbije odlučila je da prizna prelazni Nacionalni savjet Libije. Ulazak pobunjenika u Tripoli obilježen je i u Ambasadi Libije u Beogradu.
RSE/Informer.ba
