Istraživanje koje je provedeno krajem prošle godine u 61 bh. opštini pokazalo je podrška građana Bosne i Hercegovine ulasku u EU visoka i dalje je u rasponu od 75 do 90 posto. Istraživanje se odnosilo na stavove građana Bosne i Hercegovine spram Evropske unije.
Tako većina ispitanika, između ostalog, vjeruje da će ulaskom u Evropsku uniju dobiti kvalitetniju socijalnu zaštitu i bolji životni standard, ali i strahuje da će tada BiH napustiti mladi i obrazovani ljudi. Razultati istraživanja su dio publikacije “Na putu ka EU”, koja je između ostalog pokazala i da Evropska unija kao ideja nikada nije upotpunosti zaživjela u bh. društvu.
Koliko se građani Bosne i Hercegovine osjećaju Evropljanima, na šta ih asocira pojam “Evropska unija”, koji su njihovi strahovi, a koje prednosti za ulazak u EU, pitanja su na koja je odgovorilo 1.500 ispitanika širom Bosne i Hercegovine.
„Najvećem broju ljudi u BiH, kada kažemo ‘Evropska unija’ – prvo im napamet pada više radnih mjesta i bolja ekonomska situacija, znači, neke ekonomske teme su glavna asocijacija građanima na EU. Na trećem mjestu se nalazi bolja budućnost mladih u BiH, a tek na četvrtom mjestu mogućnost lakšeg putovanja. Ljudi Evropsku uniju prosto gledaju kao nešto što će im donijeti bolji ekonomski život“, navodi šef istraživačkog centra Prime communications Srđan Puhalo.
Prema ovom istraživanju 90 posto građana BiH podržava ulazak u Evropsku uniju, s tim da je eksplicitno ZA bilo 44,7 posto, a skoro isto toliko podržava ulazak u EU ukoliko će imati koristi od toga.
Ekonomija je primarni razlog zašto Bosanci i Hercegovci žele živjeti u Evropskoj uniji. Na pitanje ‘Da li se kao građani BiH osjećate Evropljanima?’, ispitanici su odgovorili:
„54 posto kaže ‘Da, osjećam se Evropljaninom’, a 43,5 posto kaže ‘Ne, ne osjećam se’. Ono što je interesantno jeste da ‘Evropljane’ najviše nalazimo među pripadnicima hrvatske etničke grupe, potom među Bošnjacima, a najmanje među Srbima. A ono što je još interesantnije jeste da li će se iz onih koji se ne osjećaju Evropljanima izroditi euroskeptici, oni koji će pružati otpor evroatlantskim integracijama ili neće. To je jedno interesantno pitanje o kojem možemo dalje razmišljati ili razgovarati.“
Porazno je to da većina građana, bilo da se smatraju Evropljanima ili ne, ipak ne znaju mnogo o uređenju Evropske unije.
„Dobili smo poprilično zanimljive rezultate. Skoro dvije trećine građana BiH svoje znanje o Evropskoj uniji ocjenjuje i procjenjuje kao loše“, kaže Puhalo.
Politika ne prati građane
Upravo to neznanje je problem, smatra Tija Memišević, direktorica Evropskog istraživačkog centra, jer je očigledno da u BiH nedostaje političke kulture.
„U svim ovim odgovorima koje su ljudi davali, konstantno se vidi da imaju poteškoće da zbroje jedan i jedan. Meni se čini da u velikoj mjeri odgovor leži u političkoj kulturi u ovoj zemlji, da se namjerno izbjegava da se pružaju informacije o Evropskoj uniji, da se Evropska unija nikada, da tako kažem, ovdje nije ‘prodala’ kao pravi projekat, kao pravo rješenje za budućnost ove zemlje i svjesno se ovim temama manipuliše. Potpuno je razumljivo zašto. Naime, onog trenutka kad se opredijelite za Evropsku uniju, proces postaje transparentniji i stvarno morate da pokažete rezultate. Znači, iz nekog prostora – fluidnog, populističkog, relativizirajućeg – mi ulazimo u polje racionalne politike, koje jako puno sužava prostor za djelovanuje političkih elita, koje su, ako tako mogu reći, razmažene slobodom i veličinom polja djelovanja koje imaju do sada“, ocjenjuje Memišević.
Iako postoji ogromna podrška bh. stanovništva euroatlantskim integracijama, to se ne odražava na i rad političara, naglasila je Memišević.
„Mi imamo podršku za ulazak u Evropsku uniju između nekih 75 i 90 posto, konstantno u zadnjih desetak ili petnaest godina, i to se uvijek i svugdje citira kao izniman primjer, i u inostranstvu i kod nas. U slučaju Bosne i Hercegovine, međutim, mi vidimo da to nema apsolutno nikakvog odraza na politički život. Problem je političkih stranaka što djelovanje političkih stranaka uopšte ne odražava ovu podršku stanovništva za ulazak u Evropsku uniju. Mi smo vidjeli da na ovim posljednjim opštim izborima tema integracija u Evropsku uniju uopšte nije dominirala, šta više, često se nije niti spominjala“, rekla je Memišević.
U Evropskom istraživačkom centru smatraju da, bez obzira na aktivnosti civilnog društva i na značajna sredstva koja su uložena za promociju projekta Evropske unije, Bosna i Hercegovina nije napravila značajniji iskorak jer bh. građani i dalje ne uviđaju kakve će konkretne koristi imati od Evropske unije.
RSE/Informer.ba
