Zašto ste od života u gradu gojazni, neplodni, slijepi, depresivni, pa čak i oboljeli od raka?
Da li bi gradovi trebalo da imaju zdravstvena upozorenja? Najnovije istraživanje je pokazalo da se bebe rođene u gradovima, kao i djeca koja su odrastala u urbanim sredinama susreću i sa fizičkim i sa psihičkim zdravstvenim problemima.
Početkom 20. vijeka svega 14 posto populacije je živjelo u gradovima. Prije 3 godine taj broj je iznosio 50 posto, a predviđa se da će do 2050. dostići čak 70 posto.
Stanovnici gradova bi trebalo da imaju bolji život u poređenju sa onima sa sela. Oni su u prosjeku bogatiji i imaju više mogućnosti po pitanju karijere. Jedu raznovrsniju hranu, uživaju kvalitetniju zdravstvenu njegu i bolju higijenu.
Međutim urbani život znatno povećan rizik od hroničnih zdravstvenih poremećaja, kao što su mentalne bolesti, artritis, srčana oboljenja, rak i neplodnost.
Najnovija studija pokazuje da dnevno izlaganje gradskoj zagađenosti utiče i na bebe prije rođenja čineći ih sklonim bolestima za cijeli život.
Novorođenčad u gradovima su veća i teža, što je pri normalnim okolnostima dobar znak. Međutim, kada su poredili placente mama iz gradova i onih iz mirnijih mjesta, naučnici su otkrili da gradske mame imaju viši nivo hemijskog zagađenja ksenoestrogena u krvi. To je industrijska hemikalija koja utiče na organizam strično estrogenu, a nalazi se u izduvnim gasovima i u industrijskim zonama.
Osim što dovodi do povećanog rasta fetusa, ksenoestrogen se dovodi u vezu i sa problemima kao što su gojaznost, hiperaktivnost, preuranjeni pubertet, neplodnost, kao i rak pluća, dojke i prostate.
Gradska zagađenost može dovesti do metaboličkih promena kod djece koje kasnije dovode do povećanog nivoa šećera u krvi i veće otpornosti na insulin.
Djeca koja odrastaju u gradu rijetko napuštaju svoje okruženje i mnogo manje vremena provode na otvorenom. U današnje vrijeme se svega 20 posto djece igra na ulicama, dok je to nekad činilo 70 posto njih.
Boravak u zatvorenim prostorijama povećava šanse za dobijanje “visoke miopije” jednog oblika kratkovidosti od kog polovina oboljelih oslijepi u srednjim godinama. Najvjerovatniji uzrok jeste nedostatak sunčeve svijetlosti.
Gradska djeca su takođe podložnija alergijama i astmi. Naime, mališani koji se igraju u blatu, leže na travi ili šljapkaju po barama izloženi su relativno štetnim mikrobima iz zemlje zbog čega stvaraju otpornost organizma. S druge strane, čisti domovi koji se redovno brišu antibakteriskim sredstvima i usisavaju, ne pružaju priliku imunom sistemu da razvije svoj odbrambeni mehanizam.
Istraživanje dr Glina Luisa sa Instituta za psihijatrijske bolesti u Londonu pokazalo je da je šizofrenija 2 puta češća kod muškaraca koji su odrastali u gradskom okruženju. Ljudi koji žive u gradu takođe imaju 39 posto veći rizik od problema sa raspoloženjem kao što su depresija ili bipolarni poremećaji – napadi panike, ekstremne fobije i opsesivna kompulsivnost.
Mlade žene iz gradova 5 puta više pate od poremećaja u ishrani, kao što je bulimija.
Jedna nemačka studija je dokazala da možak osoba rođenih u gradovima funkcioniše drugačije. Naučnici su skenirali 2 moždane regije zadužene za regulaciju emocija i nelgodnosti koje postaju pretjerano aktivne prilikom suočavanja sa stresom. Kod ispitanika sa sela ova reakcija je bila znatno umanjena.
Urbani način života, gužve i brži tempo predstavljaju korijen mnogih mentalnih problema.
Nije potrebno biti naučnik da biste znali da selo blagotvorno utiče na zdravlje. Postoji teorija nazvana biofilija koja tvrdi da su tokom evolucije ljudi razvili prirodnu sklonost ka zelenilu i da je sasvim normalno što u nedostatku biljaka osećaju nelagodu.
Svega 20 minuta šetnje na sviježem vazduhu doprinosi poboljšanju stanja kod djece sa poremećajem pažnje. Ljudi iz gradova su previše zauzeti da bi u prirodi potražili rješenje svojih zdravstvenih problema.
B92/Informer.ba
